Bugün sizlerle Şâban ayının on dördüncü gecesini on beşine bağlayan gecesi olan Beraat gecesini konuşmak istedim. Günün anlamı ve önemini idrak etmek için önce kelime manasından yola çıkmak lazım gelir. Buyurun o halde mana denizinin bir damlası olan Beraat gecesini hakkıyla idrak etmeye niyetle; Bismillahirrahmanirrrahim.
Berâet, “iki şeyin arasında bağ olmaması; kişinin bir yükümlülük kurtulması veya yükümlülük bulunmaması” anlamına gelir. Şaban ayının on beşinci gecesinde müslüman topluluklar, Allah’ın bağışlaması ve affı ile günah yükünden kurtulacağını umarak bu geceye Berat gecesi demişlerdir. Osman b. Ebi’l As’dan (r.a.) rivayet edilen hadis-i şerifte Berat Kandili için sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor ki; “Şaban ayının yarısı gelince gecesinde semada Allah katından bir münadi seslenir: “Af dileyen var mı af edeyim. İsteyen var mı vereyim… Kim bu gece de bir şey isterse o ona verilir. Zina eden ve müşrikler hariç.” (el Beyhaki, Şuabul İman, H. No: 3676) Meleklerin biz kullardan müracaat bekleyişi fecir vaktine kadar böyle sürer.
Peki Beraat gecesinde ne olmuştur?
Duhan Suresi 3. ayette Beraat gecesine ilişkin; “Biz onu kutlu, şerefli ve bereket yüklü bir gecede indirdik.” ifadeler geçer.
Şimdi akıllarda şöyle bir düşünce doğabilir, “Kuran-ı Kerim Kadir gecesinde indirildi biliyoruz, şimdi bir de Beraat gecesinden söz ediliyor.”
Buna cevaben şöyle diyebiliriz ki Kuran-ı Kerimin indirilmesi iki türlüdür; birincisi sevgili peygamberimize 23 yıllık bir zaman içerisinde peyderpey indirilmiştir. Bu indirilişin ilk sekiz ayeti Kadir gecesine tekabül eder. İkincisi ise Kuran-ı Kerim’in Levh-i Mahvûz’dan dünya semasına toptan indirilişidir. Bu indiriliş ise Beraat gecesine tekabül eder.
Yani Kuran-ı Kerim’in indirilişi öyle önemli bir olaydır ki Rabbimiz bize bunu iki önemli gecede bildiriyor. Her hikmetli iş Beraat gecesinde ayrılır. Hakkımızda vuku bulacak olayların plan ve programı bu geceden itibaren Kadir gecesi tamamlamak üzere görevli meleklere teslim edilir.
İmam Şafi hazretleri bu gece nafile namaz kılmaya önem vermiştir. Hadisi şerifle sabittir ki bizlere şöyle aktarılır:
“Beş gece vardır ki o gece dualar reddolunmaz;
-Recep Ayının ilk gecesi,
-Şaban ayının on dördünü on beşine bağlayan gece (Berat gecesi),
-Perşembeyi Cumaya bağlayan gece,
-Ramazan Bayramı gecesi,
-Kurban Bayramı gecesi.”
(İbn Asakir, Tarihu Dimaşk, 10/408; Deylemi, 2/196)
Bu önemli gecelerden biri olan Berat gecesinde bizim en büyük amacımız Beratımızı elimize alabilmek olmalıdır.
Duhan Suresi 3. ayetinde geçen “leyletül mübareke” yani mübarek gece Berat gecesini işaret eder. Allah bu geceye itibar ederek bizlere affedilmenin müjdesini vermiş. Bizlerde bu güne aynı önemi verip ondan mağfiret dilemeli, açık olan rahmet kapılarını sonuna kadar zorlamalıyız. Bir diğer yandan bilmeliyiz ki Recep ve Şaban ayı kıymetini Ramazan Ayından alır, Ramazan ayı kıymetini son 10 gününden alır. Ramazan ayının son 10 günü kıymetini içinde sakladığı Kadir gecesinden alır. Kadir gecesi de kıymetini Kuran-ı Kerim’den alır.
Bu önemli vakitleri müslüman alemi olarak en güzel şekilde ihya edip Allah’ın affına mahzar olmak dileğiyle.
Bu özel günlerde affa maahzar olmak için önemli 4 husus vardır.
Bunlardan ilki imandır.
İman olmayan kişinin berati de mümkün olmayacaktır. Bu sebeple öncelikle imanımızı taklidi değil tahkike taşıyarak, her an o bilinçle yaşayarak diri tutmaya gayret etmeliyiz.
Bu gecede günahlardan berat edebilmenin bir diğeri önemli şartı ise namazdır. Ankebut Suresi 45. Ayet namazdan şöyle bahseder;
“…Namaz kıl. Muhakkak ki namaz hayasızlıktan ve fenalıktan alıkoyar…”
Yani buradan anlayabiliriz ki bize tarif edilen sadece şekli bir namaz değil. Eğer namaz kılıyor isek bizi nefsimizin hayasızlığından da alıkoyar olmalı. Bunun sorgulamasını kendi içimizde yapmalıyız biiznillah.
Affa mahzar olabilmek için üçüncü önemli husus ise samimi tövbe etmektir. Bir insan günahından öyle çok pişman olmalıdır ki bir daha ona döndüğünde bunun ateşe dönmekle eşdeğer olduğunun idrakinde olmalıdır. Günahı hatırına geldiğinde Rabbinin o esnada onu görüyor olduğunu bilerek utanç duymalı, madden günahtan uzaklaştığı gibi kalben de uzaklaşmalıdır.
Son husus ise Allah’ın dinine hizmet etmektir.
Burada ifade edilen Allah için oruç tutmak, zekat vermek, hacca gitmek, Allah’ın dinini yaymak için amellerde bulunmak.
Bizler bu müjdelenen günde nefsimizle mücadele içerisinde gaflet perdesini yırtıp günahlardan Allah’a firak etmeliyiz. Allah yar ve yardımcımız olsun.
Esselamu Aleykum Ve Rahmetullahi Ve Berekatuhu Ve Magfiratuhu Ebeden Ve Daimen…
