İslam dini, yaratılmış tüm canlılara karşı merhametli olmayı, onlara hürmet etmeyi ve onları korumayı teşvik eden güçlü bir öğretiye sahiptir. Bu anlayış, Kur’an-ı Kerim’de ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hadislerinde sıkça vurgulanmıştır. İslam, yalnızca insanlara değil, hayvanlara ve doğaya karşı da sorumluluklarımız olduğunu hatırlatır. Kur’an-ı Kerim, tüm canlıların Allah’ın yarattığı değerli varlıklar olduğunu belirtir. En’am Suresi 38. ayette şöyle buyrulur:
“Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki, rızkı Allah’a ait olmasın. Hepsinin bulunduğu yeri ve emanet edildiği yeri bilir. Hepsi apaçık bir kitapta yazılıdır.” Bu ayet, her canlının yaşam hakkının Allah tarafından gözetildiğini ve onların ihtiyaçlarının Allah tarafından karşılandığını vurgular. Bu, bizim de bu canlılara karşı sorumluluklarımız olduğunun açık bir göstergesidir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), hayvanlara ve doğaya karşı merhametli olmanın önemini sıkça dile getirmiştir. Bir hadiste şöyle buyrulmuştur:
“Merhamet etmeyene merhamet edilmez.” (Buhari, Edeb, 18; Müslim, Fedail, 66) Bu hadis, İslam’da merhametin ne denli önemli bir değer olduğunu ortaya koyar. Merhamet, yalnızca insanlar arası ilişkilerde değil, tüm yaratılmışlara karşı gösterilmesi gereken bir erdemdir.
Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) hayvanlara karşı nasıl davranmamız gerektiği konusunda birçok öğüdü vardır. Bir başka hadiste şöyle der:
“Bir kadın, bir kediyi hapsedip aç bıraktığı için cehenneme girdi. Kediyi ne yedirip içirdi ne de yer yüzünün haşerelerinden yiyecek bulup yemesi için salıverdi.” (Buhari, Enbiya, 54; Müslim, Selam, 151) Bu hadis, hayvanlara zulmetmenin ne kadar büyük bir günah olduğunu ve onlara iyi davranmanın ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koyar. Hayvanlara karşı kötü davranış, İslam’da ciddi bir şekilde kınanır.
Kur’an-ı Kerim, doğanın korunması gerektiğini de vurgular. A’raf Suresi 31. ayette şöyle buyrulmuştur:
“Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.” Bu ayet, yalnızca kendi gereksinimlerimizi karşılarken değil, doğayı ve kaynakları kullanırken de özenli olmamız gerektiğini ifade eder. İslam, doğanın korunmasını ve kaynakların israf edilmemesini emreder.
İslam, tüm canlılara karşı merhametli olmayı ve onları korumayı emreden bir dindir. Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) hadisleri, bu konuda bize rehberlik eder. Her canlının Allah’ın bir emaneti olduğunu bilerek, onlara hürmetle yaklaşmalı ve merhametimizi esirgememeliyiz. Bu yaklaşım, hem dünyamızın daha yaşanabilir bir yer olmasını sağlar hem de ahiret hayatımız için bize büyük bir mükafat kazandırır. İslam dininin yüceliği;
İnsana, hayvana, bitkiye ölene bile merhamet ve hürmet etme potansiyeline sahiptir.
