|
Fetusun Distres
(Bebekte Sıkıntı Hali) Nedir?
Önceki
sayfalarda sağlıklı bir fetus ile sağlıksız bir fetusun bedensel ve
işlevsel davranış farklılıkları ortaya kondu. Sağlıklı fetusun
sağlıksız olmaya başladığı andan asfiksi oluşumuna ve bebeğin kaybedilmesine
giden süreçte ortaya çıkan değişikliklerin tümüne birden fetal distres
adı verilir. Fetusun "stres" altında olduğunu ve kendi
kendine bu durumu giderme çabalarının yetersiz olduğunu anlatmak için
kullanılan bir terimdir. Henüz hipoksi (oksijensizlik) aşamasında olan
bir fetus stres altındadır ve yardım istemektedir. Bu yardım
gelmediğinde sırasıyla asidoz ve asfiksi meydana geleceği konusunda
uyarıda bulunmaktadır. İşte fetal iyilik hali testlerinin ortak amacı
kötüleşme sürecini en başlangıç noktasında yani hipoksi aşamasında
yakalamak ve gerekli önlemi almaktır. Fetal iyilik halini değerlendiren
testlerin amacı perinatal asfiksiyi tanımak değil bu aşamaya gelmeden
önlemektir. Bu her zaman
mümkün olmamakla birlikte bugünkü bilgilerimiz ve tecrübelerimiz ışığında
özellikle risk altında olan fetusları yakın incelemeye alarak asfiksiyi
önlemeye çalışmaktayız.
Fetal
distres gelişme riski yüksek olan fetuslar
Anne
adayı ve bebek ne kadar sağlıklı olursa olsun fetal distres her bebekte
gelişebilir. Hangi fetusta fetal distres gelişeceğini belirlemek mümkün
olmamakla beraber aşağıdaki durumlarda bu risk diğerlerine göre daha
yüksektir:
Anne
adayına ait hastalıklar:
Anne
adayında önceden varolduğu bilinen kalp, solunum yolu ve bağdokusu
hastalıkları, kronik
veya gebelikte gelişen hipertansiyon, diabet (şeker
hastalığı) ve diğer sistemlere ait hastalıklar.
Fetusla
ilgili durumlar:
Fetusta
anemi (kansızlık), çoğul gebeliklerde fetuslardan birinin diğer(ler)ine
göre belirgin şekilde ufak olması, gelişme geriliği (İUGG), miad geçmesi,
erken membran rüptürü (suların erken gelmesi) (EMR), oligohidramnios (bebeğin sıvısının az olması),
polihidramnios (bebeğin sıvısının fazla olması) ve diğer durumlar.
Daha
önceki gebeliklerden birinde bebeğin yaşama sınırına eriştikten sonra
bilinmeyen bir nedene bağlı olarak karında ölmesi.
Gebelikte
ortaya çıkan durumlar:
Gestasyonel
diabet (gebelikte ortaya çıkan şeker hastalığı), preeklampsi ve diğer
durumlar.
Tüm
bu durumlar yüksek rizikolu gebelik başlığı altında toplanır.
Fetal iyilik hali testlerinin esas hedeflerinden biri bu yüksek riskli
durumlarda fetustaki tehlikeli durumun erken dönemde saptanmasıdır.
|
|
Kordon
dolanması:
"Kordon dolanması" halk arasında çok kullanılan bir
kelimedir. Sanıldığının aksine bebeğin doğmadan ölümüne neden olan
durumlar arasında en alt sıralarda yeralır. Zira doğumların yaklaşık
%1'inde bebek boynuna bir kez kordon dolanmış olarak sağlıklı olarak
dünyaya gelmektedir. Özellikle kordonda oluşan gerçek düğümler,
kordonun boyuna birden fazla kere dolanmış olması bebeği fetal distres
tehlikesiyle başbaşa bırakabilir, ancak bu durumlar ender görülür.
Boyuna bir kez dolanmış bir kordon genellikle bir probleme yolaçmazken
bazı durumlarda doğum seyrinde bebeğin kalp atışlarında tehlikeli
düşüşlere neden olarak doğumun sezaryanla gerçekleştirilmesi için bir
neden teşkil edebilir.
|
|
